miserable now

miserable now

Friday, April 09, 2004

Uw Zweden correspondent heeft de veelbesproken film zojuist gezien. En, ja: in het aramees, grieks en latijn en met zweedse ondertiteling. Gelukkig begrijp ik inmiddels genoeg van de zweedse taal om de belangrijkste dingen op te pikken. En: ik had het boek van tevoren gelezen...

Volgens sommigen is de film té gewelddadig. Anderen zeggen: te gewelddadig? heb je de bijbel niet gelezen ofzo? Ook zijn er die de film niet willen zien, omdat ze liever zich richten op de levende Jezus, koning van hemel en aarde, zittende aan Gods rechterhand, dan zich steeds weer te laten confronteren met Zijn dood.

Het is een film in de buitencategorie, niet echt in een genre te plaatsen. Een filmkeuring kan je er wel over heen gooien, dan krijg je zoiets als 'gewelddadig' en '16+'. Een film die een diepe indruk achterlaat, dat is zeker. Een film die je niet zomaar moet gaan kijken, dat ook. Het is aan te raden het boek eerst te lezen.
Zoals altijd, bevat ook deze film een paar elementen die onder de noemer vallen van de vrijheid van de kunstenaar. Of is dit precies zoals Anne Catherine Emmerich haar visioenen zag? Want dat is de inspiratie geweest voor Mel Gibson om deze film te maken. (Lees hier meer over die visioenen.) Toch is de film over het algemeen verrassend bijbelgetrouw.

De film volgt Jezus alleen tijdens de laatste 12 uur tot zijn dood. Dat zorgt al meteen voor een merkwaardig karakter. Toch weet Gibson wel een goed en compleet verhaal neer te zetten, door flashbacks van mensen, die Jezus zien lijden en terugdenken aan betere tijden. De spanning wordt ook goed opgevoerd. De film begint in de hof van Getsemane. Binnen de eerste 20 minuten heeft Jezus al bloed zweet en tranen, geestelijke strijd (de duivel) en een gevecht met de tempelwacht voor zijn kiezen gehad. En dat is nog maar het begin...

Is de film gewelddadig? Ja. Té gewelddadig? Misschien. Ik heb de indruk dat Jezus in de film meer voor zijn kiezen krijgt, rauwer en heftiger dan het in werkelijkheid geweest kan zijn. Ik denk dat geen mens, ook Jezus niet, zoveel slagen kan verduren en nog steeds levend kan zijn. Vooral de scène met de zweepslagen vond ik schokkend en erg lang.
Maar aan de andere kant weet ik nu wel dat dit einde van Jezus' leven veel gewelddadiger was dan ik mij ooit kon voorstellen. Want het wàs, ook in de bijbel, een aaneenschakeling van gruwelijkheden. Het was een onmenselijk lijden. Daarmee werd ik wel geconfronteerd. Gehuild heb ik niet. Daar ben ik niet zo goed in. Geschokt ben ik wel. Ik voelde mijn beenspieren na afloop, ongemerkt in een kramp geschoten. Ik sloot mijn ogen bij de ernstigste zweepslagen en de spijkers die in zijn handen geslagen worden.

Ik ben blij dat ik de film heb gezien. Maar ik denk niet dat ik de film nog eens wil zien. Eén keer is wel even genoeg. Toch raad ik hem aan. In feite is de film een moderne versie van de 14 statieën in Rooms Katholieke kerken. En het is goed om af en toe tijd te nemen en stil te staan bij deze grootse liefdesdaad: "Jullie zijn mijn vrienden, en de grootste liefde die iemand kan tonen voor zijn vrienden, is zijn leven voor hen te geven."
Maar misschien moet er een andere leeftijdskeuring bij komen: 40-. De jongere generatie is zo gewend geraakt aan de visuele cultuur en geweld in films, dat het lijdensverhaal van Jezus soms nauwelijks meer doordringt. Daarom is het wel goed voor ons om ons te laten confronteren met de volle omvang van Jezus' lijden. Maar ik kan mij voorstellen dat de vorige generaties deze uitvergrote versie van het lijdensverhaal niet nodig hebben om doordrongen te raken van de diepte van het evangelie.

Ik zal zeker nog regelmatig een Rooms Katholieke kerk blijven binnen stappen, om stil te staan en te mediteren bij het uitgebeelde verhaal van Jezus' lijden. Dank zij Hem is er weer hoop. Want Hij stond op uit de dood. Gelukkig eindigt de film met een korte, woordenloze scène die zijn opstanding verbeeld. Laten we ons daaraan vasthouden, en onze levende Koning danken!

Nederlandse webstek van de film

*Enige Kruiswegen op internet:
kruisweg.nl
marypages.com

*En wat meer eigentijdse:
Jean Peschard
Jacques Ponceau
Gishlaine Howard

13:56 | posted by Maarten |